Phương pháp nhuộm soi trực tiếp Zielh-Neelsen tìm AFB

3.   Hoá chất, thuốc thử

• Dung dịch nhuộm carbon fuchsin

Dung dịch A:        L.O.C. High Suds (Amway)      0.6 ml                       Nước cất   100 ml

• Dung dịch cồn – axit 3%

• Dung dịch xanh Methylene 0,25% thành phần gồm          

4. Lấy mẫu, bảo quản mẫu và vận chuyển mẫu

–          Hướng dẫn bệnh nhân hít thở sâu 2-3 lần, sau đó ho thật sâu từ trong lồng ngực và khạc đờm vào ống đựng đờm bằng cách đưa miệng ống vào sát miệng.

–          Quá trình lấy mẫu được thực hiện ở phòng có thiết bị thông gió.

–          Đảm bảo lấy được mẫu đờm đủ chất lượng và số lượng: 2-3ml đờm đặc, nhày. Nếu chưa đủ, yêu cầu bệnh nhân lấy thêm một mẫu đờm nữa.

–          Đưa bệnh nhân một ống đựng đờm khác đã gián nhãn và ghi thông tin bệnh nhân để lấy đờm vào sáng sớm. Yêu cầu bệnh nhân súc miệng sạch trước khi ho khạc đờm.

      Cách bảo quản và vận chuyển mẫu bệnh phẩm

–          Nếu bệnh phẩm được lấy tại thực địa và chưa thể thực hiện xét nghiệm ngay, bệnh phẩm phải được chuyển về phòng thí nghiệm trong vòng 3-4 ngày.

5.  Các bước tiến hành

 Bước 1: Chuẩn bị dung dịch nhuộm bằng cách trộn 50ml dung dịch A với 5 ml dung dịch B để được dung dịch nhuộm.

Bước 2: –         Dùng lam kính mới, dán nhãn, ghi mã bệnh phẩm trên nhãn. đánh dấu vị trí phết bệnh phẩm bằng một vòng tròn bằng bút mực vào mặt dưới của lam kính;
–         Trong cabin an toàn, mở hộp bệnh phẩm, chọn vị trí đờm đặc, nhày, màu vàng, phệt và dàn đều bệnh phẩm vào mặt trên ở vị trí đánh dấu. Cố định bằng cách hơ qua lại 3 lần trên ngọn lửa đèn cồn hoặc đèn gas cháy nhẹ, mỗi lần 3-5 giây.
Bước 3: Đặt lam kính lên giá đỡ của bể nhuộm, phủ đầy bề mặt lam kính với carbon fuchsin.
Bước 4: Hơ lam kính trên ngọn lửa đèn cồn hoặc đèn gas, đưa đi đưa lại chậm rãi đến khi dung dịch bốc hơi, để trong 5 phút. Giữ nhiệt độ không để sôi dung dịch carbon fuchsin, bổ xung thêm dung dịch nhuộm nếu dung dịch bị cạn đi.
Bước 5: Rửa lam kính với nước.
Bước 6: Rửa lam kính với cồn – axit 3% để tẩy mầu trong 1- 5 phút cho đến khi các vết nhuộm sạch đi.
Bước 7: Rửa kỹ lam kính với nước và làm sạch các vệt nước đọng trên lam.
Bước 8: Phủ đầy bề mặt lam kính với dung dịch xanh methylene 0,25%, để trong 1 phút.
Bước 9: Rửa kỹ lam kính với nước. để ráo nước và soi dưới kính hiển vi, vật kính dầu. Đọc kết quả. Lưu lam kính xét nghiệm đến khi có yêu cầu hủy.

6.  Sơ đồ tóm tắt quy trình xét nghiệm 

7.  Đọc kết quả

Bảng hướng dẫn đọc kết quả nhuộm soi AFB

Theo viện vệ sinh dịch tễ trung ương